حافظه و لکنت
حافظه
همواره با افرادی برخورد می کنیم که دارای ظرفیت فوق العاده بالایی برای ذخیره اطلاعات در حافظه هستند.
اینطور افراد می توانند حجم وسیعی از اطلاعات را با تلاش بسیار کم در حافظه خود ذخیره کنند.
در حالی که بعضی دیگر، حتی نام فردی را که تنها چند ثانیه از شناخت او گذشته است را به یاد نمی آورند.
این سوال به ذهن خطور میکند که چگونه میتوانیم توانایی خود برای به خاطر سپاری اطلاعات را افزایش دهیم. حافظه و لکنت !
این امکان برای همه ما وجود دارد تا مغز خود را برای ذخیره سازی اطلاعات تقویت کنیم. و سرعت یادگیری خود را افزایش دهیم. با تکیه بر روش های اصولی که نتیجه یافته های مطالعات فراوان در حوزه علوم شناختی است می توانیم حافظه خود را تقویت کنیم. برای افزایش قابلیت های حافظه کوتاه مدت و بلند مدت خود می توانیم از تکنیکهایی که در اینجا به آنها پرداخته می شود، استفاده کنیم. برای حافظه و لکنت
تقویت حافظه و تمرکز
به طور کلی افزایش سلامت جسمانی و روانی می تواند برای بهبود حافظه انسان مفید باشند. خواب با کیفیت بهتر، ورزش مستمر، و تغذیه مناسب تر باعث افزایش سلامتی مغز در برگیرنده حافظه می شود. توجه به این سه عامل نقش بسزایی در تقویت حافظه انسان دارد.
خوابیدن (Sleep on it)
باید سعی کنیم تا خواب شبانه خوبی را تجربه کنیم و یا خواب کوتاه پس از یادگیری چیزهای جدید، خود عامل مهمی در بهبود حافظه انسان محسوب می شود. یافته های یک مطالعه ثابت کرده است که افرادی که پس از آشنا شدن با چهره ها و اسامی جدید به مدت ۸ ساعت می خوابند. نام ها و چهره ها را بهتر به یاد می آورند. به اعتقاد نیکولاس دومی (Nicolas Dumay):
خوابیدن نه تنها باعث می شود تا مغز اطلاعات جدید را به فراموشی نسپارد بلکه به او کمک می کند تا اطلاعات را بهتر بازیابی کند.
در صورت کم خوابی ارتباطات بهینه بین نورون ها در مغز شکل نمی گیرد. و همین باعث می شود تا اطلاعات جدید به خوبی بازیابی نشوند. و به همین علت است که مطالعه حجم انبوهی از اطلاعات در شب امتحان ماندگاری اطلاعات قابل توجهی را با خود به همراه ندارد.
خواب های کوتاه ۴۵ تا ۶۰ دقیقه بلافاصله بعد یادگیری می تواند حافظه را تا ۵۰۰ درصد بهبود بخشد. بنابراین خوابیدن پس از یادگیری چیزهای جدید پیشنهاد می شود. حافظه و لکنت
چگونه حافظه قوی داشته باشیم
ورزش و تحرک(Get moving)
همانطور که خوابیدن برای سلامت جسمی و روانی از اهمیت فراوانی برخوردار است. ورزش کردن نیز از پایه های ثابت حفظ سلامت است. مغز انسان برای این بتواند کارکردهای خود را به خوبی انجام دهد نیاز به اکسیژن دارد. و باید جریان خون سرشار از اکسیژن به آن برسد. ورزش کردن این جریان خون با اکسیژن کافی را در اختیار مغز قرار می دهد.
ورزش های ایروبیک مانند دویدن به بهبود حافظه انسان کمک می کنند. ورزش کردن باعث تحریک تولید سطوح بالایی از یک پروتئین به نام کاسپسین بی (Cathepsin B) می شوند که در مغز باعث نورون زایی و رشد ارتباطات عصبی در هیپوکامپ می شود. نتایج مطالعات انجام شده در این حوزه نیز نشان داده است که افزایش سطح کاسپسین بعد از فعالیت فیزیکی به بهبود حافظه کمک قابل ملاحظه ای می کند.
البته زمان ورزش کردن خود اهمیت فراوانی دارد. بعضی ورزش کردن پیش از مطالعه را پیشنهاد می کنند و بعضی ورزش کردن بلافاصله پس از مطالعه. و در مطالعاتی ۴ ساعت پس از مطالعه پیشنهاد می شود. محققان هنوز نمی دانند که چرا ایجاد یک وقفه بعد از مطالعه بر حافظه اثرات مثبت بیشتری دارد. شاید علت آن این باشد که مغز پیش از فعالیت فیزیکی نیاز به زمانی دارد تا اطلاعات دریافتی را به خوبی جذب و ثبت کند.
انسان
بهبود رژیم غذایی (Improve your diet)
بسیاری از ما، نیازمند توجه اساسی به جایگاه با اهمیت مواد غذایی در سبک زندگی خود و تغییر آن هستیم.
ضرورت دارد تا جهت بهره مند بودن از کارکرد مغز، در شرایط بهینه، رژیم غذایی سالمی داشته باشیم.
چربی های اشباع و ترانس با مغز ما کاری می کنند که کلسترول با قلب می کند و در رگ های قلب رسوب می کند. انباشت کلسترول در رگ های خونی مغز به بافت مغز آسیب وارد می کند و این آسیب ها از طریق سکته های خفیف و یا سکته های بسیار خطرناک رخ می دهد. در هر صورت سلول های مغزی ازخون سرشار از اکسیژن برای داشتن عملکرد سالم محروم شده و همین خود باعث ایجاد اختلال در کارکردهای مربوط به حافظه و تفکر می شود.
رژیم های غذایی مانند رژیم مدیترانه ای (Mediterranean diet) که بیشتر در برگیرنده سبزیجات، میوه ها، روغن زیتون، خوراک های دریایی و دانه های خوراکی که همگی سرشار از چربی های غیراشباع سالم هستند. می توانند تا حد زیادی در بهبود کارکرد حافظه و جلوگیری از زوال آن مفید باشند.
نامحدود
استفاده از تکنیک های به خاطر سپاری
یکی از تکنیک های موثر برای به خاطرسپاری داده ها و یا رویدادها استفاده از روش قصر حافظه است. این روش ۵ مرحله دارد.
- اتاقی را به ذهن بیاورید که با آن آشنا هستید مثلا اتاق خواب خودتان.
- همانطور که به اتاق خود وارد میشوید گوشه شانه چپ شما عدد ۱ است. سپس با چرخش ساعت وار دیوار بعدی عدد ۲ و گوشه آن ۳ و به همین ترتیب سایر دیوارها. بنابراین، ۸ عدد داریم. ۹ کف اتاق و ۱۰ سقف آن است.
- برای سرعت بخشیدن به یادآوری تا می توانید باید آن را پر رنگ کنید. اعداد ۱ تا ۱۰ را روی تکه های کاغذ بنویسید و به طور تصادفی آن ها را انتخاب کنید. و مکان مرتبط با هر عدد را در اتاق ذهنی خود با سرعت بالا شناسایی کنید. و به چیزهایی که در آن فضا قرار گرفته فکر کنید.
- وقتی که اتاق در ذهن شما واضح بود اشیائی را که به طور نمادین نماینده اطلاعاتی هستند. که می خواهید به یاد بیاورید را با کمک حواس، احساسات، و عمل در اتاق وارد کنید. تا به شکل داستانی اشیا و مکان درگیر شوند.
- می توانید اتاق های بیشتری را در ذهن خود بیاورید. به شمارش خود ادامه دهید. و به همان سبک اول از گوشه شانه چپ خود در جهت گردش ساعت به شمارش ادامه دهید: ۱،۱۰،۱۱،۲۰،۲۱،۳۰،… .
حافظه بلندمدت
داستان سازی
همگی داستانیم، لحظه ها داستان و زندگی داستانی بیش نیست. مغز انسان بر اساس داستان ها می اندیشد، تصمیم می گیرد و هر آنچه داستانی باشد را بهتر به خاطر می سپارد.
مغز درواقع یک داستان ساز ذاتی است و داستان ها باعث شکل دادن به ساختار و کارکردهای آن می شوند. اطلاعات از طریق داستان بهتر فراگرفته می شوند. اما چرا؟
بیشترین بخش های مغز حین درگیر شدن با داستان ها فعال می شوند. مغز انسان تنها ۲۰% آنچه خوانده می شود را به حافظه بلند مدت انتقال می دهد ولی ۸۰% تصاویری که دیده می شوند در حافظه ثبت می شوند.
از آنجا که مغز همواره در پی الگو سازی است و این کار را از طریق ساختن سمبل ها و تصاویرانجام می دهد. می تواند اطلاعات را به شکل بهینه تر از طریق داستان ها ثبت کند.
داستان گویی باعث شکل گیری و تقویت مسیرهای عصبی شده و از این طریق معماری مغز تغییر می کند. ایجاد معادله توازن بین گذشته، حال و آینده، بین اطلاعات و احساسات می شوند که خود به خلق یک ‘من یکپارچه‘ می انجامد. برای حافظه و لکنت
مدرسه لکنت ایران (بزرگترین و اولین مرکز تخصصی گفتاردرمانی و درمان لکنت در ایران)