SR در لکنت + اندازه گیری کیفی شدت لکنت
با این سوال شروع میکنیم ، نمره دهی به شدت لکنت یا SR چیست و چگونه انجام می شود؟
یکی از راه های معمول اندازه گیری شدت لکنت به صورت کیفی، به نام اندازه گیری SR معروف هست. SR مخفف عبارت Sevierity Rating به معنای (اندازه گیری شدت) است. درمانگران در طول جلسات اولیه، نحوه ی استفاده از این نوع اندازه گیری رو به والدین و افراد دارای لکنت آموزش میدن. و در طول دوره درمان، این اندازه گیری به هدف ارزیابی مداوم شدت لکنت انجام میشه.
فیلم کمکی
این اندازه گیری ها میتونه برای کل روز باشه، میتونه هم شدت لکنت رو در موقعیت های مختلفی که کودک یا فرد در اونها قرار میگیره ، ارزیابی کنه. این اندازه گیری دید بسیار وسیعی رو برای درمانگر لکنت ایجاد میکنه و مسیر یا قدم بعدی درمان رو مشخص میکنه.
اندازه گیری SR یک راه بسیار کارآمد و سریع برای ارتباط بین درمانگر و والدین یا افراد تحت درمان پیرامون شدت لکنته. چون با یک ارزیابی پیوسته ، حرکت رو به سمت اهداف درمانی میسر میکنه. اگر پیشرفت رضایت بخش نباشه. به درمانگر برای تغییر روند درمان یا حل مسئله ، هشدار میده. حل مشکل و تصمیم گیری های بعد ازبررسی نمرات شدت لکنت، بخش معمولی در رویکردهای درمانی لکنت است.
اهمیت نمره دهی
توضیح اهمیت SR در لکنت توسط درمانگر در اولین جلسات کلینیکی یا آنلاین، بسیار مفیده و حتما باید در راس اجرای برنامه درمانی قرار بگیره.
والدین و افراد روزانه به شدت لکنت نمره میدن و درمانگر هم در هر جلسه هفتگی یک نمره به شدت لکنت فرد یا کودک میده. اهداف درمانی با توجه به نمرات SR و گزارشات والدین یا افراد تعیین میشه.
زمان های نمره دهی
نمره ای که والدین به لکنت کودک خودشون در طی روز میدن، معمولا برای مواقعی هست که گفتار کودکشون رو میشنون، نه تمام موقعیت های روز.( مواقعی که پیش فرزندشون نیستن). والدین میتونن دو یا چند نمره به شدت لکنت فرزندشون بدن، مثلا یک نمره برای مواقعی که کودک در حال بازی هست. و یک نمره برای سایر مواقع روز و حتی نمراتی در هنگام غذا خوردن ، حمام کردن و. ..
والدین حتی میتونن دو نمره SR ثبت کنن، یک نمره شدیدترین شدت لکنت در طول روز ، یک نمره خفیف ترین شدت لکنت در طول روز.
نتیجه تحقیقات
تحقیقات نشون داده که والدین میتونن نمره شدت رو به شکل دقیق ثبت کنن و نمرات اونها نزدیک به نمره درمانگرشون هست. درمانگر وظیفه داره از این توافق اطمینان پیداکنه. اگر والدین نمرات کمتری از لکنت واقعی کودک بدن ممکنه باعث بشه کودک قبل از موعد وارد مرحله دوم درمان یا دوره تثبیت بشه. اگر والدین نمرات خیلی بالایی به لکنت بدن ممکنه باعث بشه کودک زمان بیشتری رو در مرحله اول درمان سپری کنه که نیاز نباشه. به همین دلیل فقط یک اختلاف یک نمره ای بین نمره درمانگر و والدین قابل چشم پوشی هست. و اگر اختلاف نمره والد و درمانگر بیشتر از یک نمره باشه، بهتره دوباره در مورد طریقه نمره دهی با هم در جلسات بحث کنن تا به توافق برسن.
خطاها در ثبت نمرات
در نمره دهی به شدت لکنت یا SR نکته خیلی مهمی که وجود داره اینه که والدین حتما باید نمره ی هر روز رو در همون روز ثبت کنن. و نباید صبر کنن و نمرات چند روز رو با هم ثبت کنن. چون احتمال خطا بالا میره و معمولا نمره همه روزها رو یکسان ثبت میکنن. و این مسئله ممکنه درمانگر رو در مورد تثبیت نمره به اشتباه بندازه. درمانگر معمولا یک جدول نمره دهی رو در اختیار والدین قرار میده که والدین به راحتی بتونن نمرات هرروز رو در اون ثبت کنن.
دانلود جدول ثبت نمره دهی (کلیک کنید)
یکی دیگه از اشکالات والدین اینه که نمرات رو در جدول مخصوص ثبت نمیکنن و خودشون برای خودشون جدولی آماده میکنن که با جدول اصلی بسیار فاصله داره. و درمانگر رو در بررسی و تحلیل جدول به خطا میندازه. به همین دلیل توصیه میشه دقیقا به همون شکلی که درمانگر به شما آموزش میده نمرات رو ثبت کنید.
متاسفانه با وجود تاکید بسیار زیاد درمانگران لکنت جهت استفاده افراد و والدین از این نوع اندازه گیری. باز هم شاهد این هستیم که بسیاری از والدین و حتی افراد دارای لکنت ، بعد از مدت کوتاهی، بدون توجه به اندازه گیری شدت لکنت، فقط درمان رو ادامه میدن. که همین مسئله باعث ایجاد ناامیدی در درمان به دلیل نادیده گرفتن روند پیشرفت هست.
نحوه نمره دهی در کودکان (قابل استفاده برای بزرگسالان با تطبیق دادن ویژگی ها)
میتونید ابتدا این فیلم رو تماشا کنید (کلیک کنید)
نمره دهی به شدت لکنت یا SR با استفاده از یک مقیاس ۹ نمره ای صورت میگیره. توی این مقیاس ، نمره صفر (۰) به منزله عدم وقوع لکنت و نمره (۹) به منزله وقوع لکنت های بسیار شدید هست.
ویژگی های نمره (۰) : کودک بدون لکنت و به راحتی و بدون هیچگونه تلاش و تقلایی حرف میزند.
ویژگی های نمره (۱) : شدت لکنت خیلی خفیف است ، لکنت از نوع تکرار و کشش ها و گیرهای خیلی کم و کوتاه هست. کودک به راحتی حرفش رو میزنه. و صداهای گفتاری بدون هیچگونه تنش و تقلایی ادا میشن و افراد غریبه در صورت شنیدن گفتار کودک اصلا شک به لکنت داشتن کودک نمیبرن.
ویژگی های نمره (۲) : شدت لکنت خفیف هست. لکنت از نوع تکراها و کشش ها و گیرهای کم و کوتاه هست. کودک تقریبا به راحتی حرفش رو میزنه و صداهای گفتاری بدون هیچگونه تنش و تقلایی ادا میشن. و افراد آشنا یا غریبه احتمالا متوجه وجود لکنت در گفتار کودک میشن.
مدرسه لکنت ایران www.loknatiran.com
ویژگی های نمره (۳-۴-۵) : شدت لکنت متوسط هست. تکرارها و کشش ها و گیرهای بیشتری اتفاق میفته. و ممکنه کودک برای صحبت کردن به زمان و تلاش بیشتری احتیاج داشته باشه. و گاهی اوقات صداهای گفتاری با تنش و تقلا ادا میشن و افراد آشنا و غریبه حتما متوجه وجود لکنت در گفتار کودک میشن.
ویژگی های نمره (۶-۷-۸) : شدت لکنت شدید هست. تکرارها و کشش ها و گیرها اغلب اتفاق میفتند. و کودک برای صحبت کردن به زمان بیشتری نیاز داره و گاهی ممکنه حرفش رو نتونه تموم کنه. اغلب اوقات صداهای گفتاری رو با تلاش و تقلا تولید میکنه و افراد آشنا وغریبه حتما متوجه وجود لکنت در گفتار کودک میشن. و ممکنه بازخوردهای اشتباهی مثل اخم کردن نشون بدن یا جملات ناخوشایندی به کودک یا والدین بگن.
ویژگی های نمره (۹) : شدت لکنت خیلی شدید هست. تکرارها و کشش ها و گیرها اغلب اتفاق میفتن و شدید هستن. کودک اغلب نمیتونه حرفشو بزنه و منظورشو برسونه ، تقریبا همیشه صداهای گفتاری با تلاش و تقلا ادا میشن. و افراد آشنا و غریبه حتما متوجه میشن وممکنه بازخوردهای اشتباهی بدن.
به امید بهبودی کامل لکنت ، موفق باشید
ورود به صفحه اینستاگرام مدرسه لکنت
نویسنده : لیلا اسماعیلی گفتاردرمانگر تخصصی لکنت (مدرسه لکنت ایران)