پیامی برای افراد دارای لکنت
جوزف شیهان
اگر شما هم مثل من لکنت دارید، احتمالا قسمت زیادی از زندگیتان را صرف شنیدن پیشنهاداتی مثل این موارد کرده اید “به چیزی که میخواهی بگویی فکر کن” یا” اعتمادبه نفس داشته باش” یا “نفس عمیق بکش” یا حتی “سنگریزه دردهانت بریز بعد صحبت کن“؛ اما حالا میدانید که این نصایح اگر ضرری نداشته باشد؛ فایده ای هم نخواهد داشت.
دلایل زیادی برای شکست این درمانها وجود دارد. همه اینها به معنی سرکوب لکنت، پوشاندن آن وانجام یک کار مصنوعی است. هرچه بیشتر لکنت خود را مخفی کنید و هر چه برای اجتناب تلاش کنید؛ بیشتر لکنت خواهید کرد.
تشبیه لکنت به کوه یخ
لکنت مثل یک کوه یخ است. این کوه دارای دو قسمت است. یک قسمت آن بالای آب و قسمت دیگر در زیرآب قرار دارد. بخش بزرگتر کوه یخ در زیر آن قرار دارد. قسمت بالایی بخشی از لکنت است که دیگران میتوانند ببینند و بشنوند و بخش زیرین شامل احساس ترس، شرم، گناه و سایر احساساتی است که وقتی به وجود میآید که تلاش میکنیم جمله ساده ای بگوییم؛ اما نمیتوانیم.
شما هم مثل من احتمالا تا حد امکان تلاش کرده اید که قسمت اعظم لکنت را در زیر سطح آب نگهدارید. شما تلاش کرده اید که آن را مخفی کنید، باوجود قفل و وقفه های طولانی تلاش کرده اید تا از نشان دادن خودتان به عنوان یک فرد با گفتار روان؛ عقب نمانید و این چقدر برای شما دردناک و برای شنوندگانتان غیرقابل اغماض بوده است. شما از این نقش دروغی خسته شده اید.
حتی وقتی این پناهگاه خوب کارکرده باشد، بازهم احساس خوبی نداشته اید. وقتیکه ترفند شما هم شکست خورده شما حتی احساس بدتری داشته اید. حتی اگر نمیدانستید که چطور لکنت خود را مخفی کنید یا اجتناب کنید در حلقه فاسد لکنت زندانی شده اید.
در روانشناسی و آزمایشگاه های آسیب شناسی زبان و گفتار از مدارکی پرده برداشته شده که نشان میدهد لکنت نوعی تعارض است. تعارضی بین به جلو رفتن و عقب ایستادن. شما میخواهید صحبت کنید؛اما به خاطر ترس مصرانه به عقب رانده میشوید.
برای شما و بسیاری از افراد دارای لکنت ترس دارای منابع و سطوحی است. فوریترین ترس و مؤثرترین ترس به خاطر خود لکنت است و دومین آن ممکن است به خاطر عاملی باشد که اولین بار لکنت شمارا در آن موقعیت به وجود آورده است.
ترس شما در مورد لکنت اساساً بر احساس شرم و تنفر از صحبت کردن استوار است. ترس همچنین به علت ایفای نقش دروغین و تلاشتان برای نشان ندادن لکنت، استوار است. اگر شجاعت داشته باشید، میتوانید کاری در مورد ترستان بکنید.
- شما میتوانید در مورد لکنتتان بازتر باشید، بخش بالایی کوه یخ لکنت.
- شما میتوانید یاد بگیرید جلو بروید و حرفتان را به هر شکلی بزنید، جلوتر از ترستان بروید. خالصه اینکه شما میتوانید خودتان باشید.
- شما میتوانید حلقه امنیتی که همیشه داشته اید شل تر بکنید.
- شما میتوانید بخش زیرین کوه یخ لکنت را هم کوچکتر بکنید.
و این اولین گامی است که باید بروید.
فقط خودتان باشید، در مورد لکنتتان بازتر باشید، این کار شمارا در برابر هراس آرام تر میکند.
استفاده از این دو قانون میتواند باعث ایجاد نتایج رضایت بخشی شود. روزی شما آن را درک خواهید کرد. این دو قانون عبارت اند از :
- لکنت صدمه ای به شما نمیرساند.
- گفتار روان منفعتی برای شما ندارد.
آیا باید افراد دارای لکنت خجالت بکشند ؟
موقع لکنت چیزی برای خجالت وجود ندارد و موقع گفتار روان چیزی برای افتخار وجود ندارد.
اغلب افراد دارای لکنت هنگام قفل شدن اخم میکنند. همیشه احساس نقص میکنند. به این علت که آنها خیلی سفت خودشان را فشار میدهند تا لکنت نکنند اما بیشتر لکنت میکنند. آنها خودشان را در حلقه فاسدی از گیر و قفل می اندازند که در زیر شکل آن را نشانتان میدهیم.
نفرت،شرم – ترس —————-› لکنت
گناه ———————› اجتناب
لکنت تجربه نوعی احساس تنهایی است. ممکن است شما تا حالا افراد دارای لکنت زیادی را ندیده باشید و دیگران شمارا به عنوان یک فرد میبینند که از طاعون پیشگیری میکند. ازآنجاکه خیلی از افرادی که شمارا میبینند یا حرفهایتان را میشنوند، متوجه نمیشوند که لکنت دارید پس خیلی از افرادی که مثل شما ناتوانی گفتاری دارند ممکن است احساساتشان را مخفی کنند. به همین دلیل افراد کمی متوجه این حقیقت هستند که تقریباً یک درصد از جمعیت دارای لکنت میباشند و در کشورهای دیگر هم افراد دارای لکنت زیادی وجود دارد واینکه اکنون شمار افراد دارای لکنت تقریباً یک درصد جمعیت است. افراد مشهوری در دنیا مشکلات اساسی شبیه به مشکل شما داشته اند که میتوان چرچیل، چارلز لامب، دیموستنز را نام برد. اخیراً هم جورج پنجم پادشاه انگلستان، سامرست ماقام، مارلین مونرو و شخصیت تلویزیونی گریمور را میتوان نام برد. شما نباید فکر کنید که به خاطر لکنت فرد خاصی هستید و یا تنها هستید.
هر فرد دارای لکنت روشی مخصوص به خود دارد که معمولا از ترفندها و پناهگاه ها تشکیل شده است و به وسیله ترس، شرطی سازی شده و به صورت اتوماتیک وار درآمده است. حالاهمه آنها اساساً از مشکل مشابهی رنج میبرند چه اسم آن را لکنت، نوعی نقص گفتاری و یا چیز دیگری بگذارند.
اینکه شما چطور لکنت میکنید فوق العاده مهم است. داشتن لکنت انتخاب شما نبوده است اما شما میتوانید انتخاب کنید که چطور لکنت کنید. خیلی افراد دارای لکنت همانطور که من یاد گرفته ام به راحتی و با کمترین سختی و فشار لکنت میکنند. مهمترین کلید یادگیری باز بودن نسبت به لکنت، نگهداشتن قسمت بیشتری از کوه یخ در بالای سطح آب، نشان دادن خود واقعی، نجنگیدن و نداشتن تلاش زیاد عضلانی هنگام قفل، تماس چشمی آسوده با
شنوندگانتان، منصرف نشدن از تلاش برای صحبت کردن وقتیکه صحبت را آغاز میکنید اجتناب نکردن یا کناره گیری نکردن از یک موقعیت گفتاری، شروع کردن به سخن گفتن حتی در موقعی که لکنت زیادی دارید. همه اینها ضروریترین بخش بهبود لکنت است.
شما میتوانید دور از این مشکلات لکنت کنید. هر چه با احساساتی مثل شرم، نفرت و احساس گناه با لکنت تان مواجه شوید احساس ترس و اجتناب بیشتری خواهید داشت. ترس، اجتناب و احساس گناه حتی میتواند منجر به لکنت بیشتر و ایجاد مشکلات دیگری شود.
به این علت که لکنت میتواند در یک مثلث سه وجهی محاصره شود. افراد زیادی وجود دارند که به خاطر پذیرش لکنت، بازتر بودن در مورد لکنت، عدم تلاشبرای لکنت نکردن و انجام کارهایی که نفرت آنها را از لکنت کاهش داده است؛ توانسته اند به خودشان برای بهتر صحبت کردن کمک کنند.
درمانگران قدیمی تلاش میکردند تا از ایجاد لکنت جلوگیری کنند یا لکنت را حذف کنند و به این ترتیب در شکستن این حلقه شکست خورده اند. شما میتوانید با کم کردن احساس شرم و نفرت که موجب ایجاد ترس از لکنت میشود موفقتر شوید.
آیا لکنت نشان دهنده مشکلات نرولوژیک است ؟
به این علت که لکنت نشان دهنده وجود مشکلات بیولوژیک (زیستی) بیشتر، مشکلات نرولوژیک (عصبی) بیشتر، مشکلات سازگاری بیشتر؛ نسبت به افراد دیگر نیست. ارزیابی منظم به وسیله تحقیقات شهودی با استفاده از روشهای نوین هیچ الگوی خاصی از اختلالات شخصیتی را در مورد لکنت نشان نمیدهد و هیچ تفاوت سازگارانه ای بین افرادی که لکنت دارند با سایرین وجود ندارد.
شاید مجهز کردن خودتان به دانش به شما در پذیرش لکنت و ایجاد احساس راحتی و گشودگی بیشتر مفید باشد.
اگر شما مثل یک و نیم میلیون فرد دارای لکنت دیگر هستید هیچ درمان طبی برای شما وجود ندارد.
درمان طبی در اغلب موارد شمارا قادر به پیشرفت منظم خواهد کرد. به ویژه اگر شما جزء آن دسته از افراد دارای لکنتی باشید که )همسطح با افراد بدون لکنت دیگر(، مشکلات شخصیتی و هیجانی دارند.
هر فرد دارای لکنت برای درمان خودش تلاش میکند. هر کس یک روش کاری دارد، هر کس یک روش مدیریتی دارد، هر کس شیوه ای برای ادامه وظایف گفتاری دارد. بعضی افراد در مسیری صحیحپیشرفت اساسی در ‹ خوددرمانی› دارند. بقیه نیاز به گفتاردرمانی و یا رواندرمانی رسمیتر و گسترده تری دارند.
من تلاش کرده ام تا ایده هایی را از نظریات و درمان های رایج تر، کارامدتر و مؤثری نسبت به خرافات قدیمی ، در مورد لکنت جمع آوری کنم.
شما باید در این مسیر گام بردارید. دفعه بعد که به مغازه میروید یا تلفن را جواب میدهید ببینید که چگونه میتوانید فراتر از ترستان پیش بروید.
ببینید آیا اگر لکنت کنید آرام تر خواهید شد؟ بنابراین شنونده تان هم این احساس را خواهد داشت و در موقعیتهای دیگر ببینید آیا میتوانید نقش کسی که زمانی لکنت میکند و نگران است و در صحبت کردن قفل هایی دارد را بپذیرید. اما به دیگران نشان دهید که تمایل ندارید به لکنت اجازه دهید که مانعی برای شما در زندگیتان شود.
به هر روش ممکن و قابل اجرا ” خودابرازگری” داشته باشید. به لکنت اجازه ندهید که هایلی بین شما و دیگران باشد.
ببینید آیا میتوانید به نقطه ای برسید که مجبور نباشید از اجتناب و پناهگاه هایتان در موقعیتهای مهمی که مجبورید به تنهایی صحبت کنید، استفاده کنید.
و یک واقعیت مسلم در مورد لکنت این است که چه زمانی لکنت میکنید یا لکنت خواهید کرد. با تلاش کردن برای روان بودن کامل وقتتان را هدر ندهید و خودتان را ناامید نکنید. اگر سعی کنید مثل افراد دیگر زندگی کنید همیشه شانس لکنت کردن دارید اما نه به طریق و شیوهای که سابق بر این بوده اید.
سن عامل مهمی نیست، اما رشد هیجانی بسیار مهم است. یکی از موفقترین درمانهای ثبت شده ما مربوط به یک رهبر ارکستر 87 ساله بود که درست قبل از مرگش توانست بر لکنتش فائق آید و درمان شد.
به طور خلاصه، ببینید چقدر از کوه یخ را توانسته اید به سطح آب بیاورید. وقتی به نقطه ای رسیدید که دیگر چیزی برای مخفی کردن ندارید دیگرهیچ مورد ناتوان کننده ای برای شما باقی نمی ماند. اگر با شجاعت و آزاد لکنت کنید میتوانید فراتر از این مشکلات لکنت کنید.
مترجم
لیلا سلیمانیان
کارشناس ارشد روانشناسی