چند نکته در مبحث ارتباط با نوجوان دارای لکنت
وقتی صحبت از ارتباط با نوجوان دارای لکنت می باشد حساسیت های فراوانی مطرح می شود در این قسمت از مقالات سایت تخصصی لکنت ایران قصد داریم تا راهکارهایی برای کمک به این عزیزان ارائه کنیم.
به سوالات نوجوانان پاسخ دهید.
آنان غالباً سؤالات بی پاسخ فراوانی دارند که احتمالاً با شما در میان می گذارند، البته ممکن است با شما درمیان نگذارند اما مطمئنا این سوالات و کلا چنین سوالاتی در ذهنشان میچرخد. پس باید فضای امنی ایجاد کنید که امکان مطرح کردن سوالاتشان را با شما داشته باشند.
سوالاتی در مورد اینکه چگونه به لکنت مبتلا شده اند ، آیا لکنت تا پایان زندگی همراه آنان هست یا خیر و قابل درمان است ؟ آیا قبل از این و یا تا کنون اقدامی برای درمان آنان انجام داده اید یا خیر ؟ آیا به اندازه کافی پیگیر بوده اید یا خیر ؟
یا حتی به دلیل حساس بودن سنشان ممکن است سؤالاتیغیر مرتبط با لکنت نیز مانند این که مواد مخدر چیست؟
نشئه شدن یعنی چه؟ بپرسند.
در ارتباط با نوجوان دارای لکنت نباید به آنها دروغ بگویید و یا با عباراتی مانند:
بعداً خودت می فهمی
یا نمی دونم چه جوری برات توضیح بدم
فراموشش کن
در موردش صحبت نکن
ناراحت میشم در موردش حرف بزنیم
نمیدونم و …
از پاسخ به آنها طفره نروید.
مشاهده ابراز علاقه معمولی پدر و مادر نسبت به هم برای او لذتبخش است.
شنیدن عبارات و جملات محبت آمیزی همچون
دوستت دارم
عشق من تو هستی
و امثال آن از زبان پدر و مادر نسبت به یکدیگر، نوجوان را سرشار از امید و شادی می کند.
به او احساس امنیت میدهد. و ممکن است برای تمام مسائل و چالش های زندگی به شما اعتماد کرده و آنها را با شما درمیان بگذارد.
همیشه به نوجوانتان احترام بگذارید تا او نیز چنین کند.
از سرکوفت زدن و سرزنش نوجوان به ویژه در حضور دوستان و آشنایان بپرهیزید. خصوصا زمانی که لکنت میکند از جملاتی مثل : آرام باش ، نفس بگیر ، عجله نکن ، استرس نداشته باش و … به هیچ وجه استفاده نکنید.
و به جای آنها، عشق و علاقه خود را نسبت به او بر زبان آورید.
همواره فرزند خود را دوست بدارید.
اغلب پدرها با بزرگ شدن دخترانشان، از آنها فاصله می گیرند و قبول این مطلب که ممکن است دخترشان هنوز هم بخواهد مانند گذشته با آنها شوخی و بازی کند، دشوار است!
مادرها هم در برابر فرزندان پسر بالغ خود همین شیوه را انتخاب می کنند!
اما فراموش نکنید که دخترها هنوز هم فرزند پدرشان و پسران فرزند مادرشان هستند.
این شیوه رفتاری نوجوان را دچار نگرانی می کند و ممکن است نزد خود بیندیشید که دیگر مورد توجه پدر و مادر خود نیست.
“تامس گوردون”
۳ علامتی که نشان می دهد نوجوانان علاوه بر درمان گفتاری، نیاز به درمان روانشناختی نیز دارد
برخی نوجوانان با کمی آشفتگی، نوجوانی و بلوغ را پشت سر می گذارند. و برخی دیگر بلوغشان شبیه منفجر شدن بمب است و بعد از انفجار هیچ چیز مثل قبل نیست…
چه علائمی در نوجوان طبیعی است؟
چه علائمی طبیعی نیست؟
علائمی مانند:
بی ثباتی خلق،
احساس غم و اندوه،
از دست دادن علاقه به برخی فعالیت های لذت بخش،
خستگی و خواب زیاد یا بی خوابی
می توانند و ممکن است علائم مرحله رشدی نوجوان باشند اما در صورت وجود علائم زیر حتما کمک حرفه ای بگیرید:
- رفتارهای خود آسیب رسان:
اگر نوجوان شما رفتارهایی مثل بریدن، ضربه زدن یا آسیب رساندن به خود را دارد نشانه ای از آشفتگی عاطفی غیرقابل تحمل است.
خودزنی می تواند به شکل عادت در بیاید و با گذر زمان تشدید شود.
- سوءمصرف مواد :
برخی رفتارها مثل امتحان کردن الکل در نوجوانی متداول است، اما اگر نوجوان شما مرتبا با حال غیرعادی به خانه می آید یک مشکل جدی است که ریشه دارد.
به خصوص اگر در خانواده شما سابقه سوءمصرف مواد وجود دارد سریعا اقدام کنید.
- افکار یا اقدام خودکشی :
عجیب است که برخی والدین تهدید به خودکشی را جدی نمی گیرند.
والدین فکر می کنند می توانند خودشان شرایط را مدیریت کنند یا نوجوانشان در حال جلب توجه است.
سن گروور
علائم فوق غالبا رگه هایی از افسردگی و یا سلوک می توانند باشند، که هردو را باید جدی گرفت تا رشد نکند.
در مجموع، همانطور که برای اتومبيل و یا بدن خود، کوچکترین تهدید ها را جدی میگیرید و به متخصص و تعمیرکار مراجعه می فرمایید تا مشکل به خسارات جدی تر منتهی نگردد؛
حتما و حتما در این دوران نیز مسائل را با یک روانشناس و مشاور مطرح بنمایید،
اگر محدودیت در هزینه و … دارید، می توانید از مشاوره های تلفنی و آنلاین کمک بگیرید.
رفتار با نوجوان “بد دهن ”
این رفتار، عللی دارد :
- الگوها : اگر والدین و نزدیکان، با خود او یا با دیگران این گونه برخورد کنند و سخنان زشتی را بر زبان جاری سازند، او نیز چنین خواهد کرد؛
پس باید محیط اصلاح شود.
- نمایش استقلال : گاهی نوجوان برای تثبیت استقلال خود، به این کار دست میزند که باید او را متوجه زشتی این عمل کرد.
- عصبانیت : با توجه به اهمیت و تأثیر فراوان این عامل در بد دهنی نوجوان، بکوشید زمینه های عصبانیت او را از بین ببرید.
- همسالان : نوجوان، از همسالان فحاش تأثیر جدی می پذیرد.
با نرمی و عطوفت و آگاهی غیر مستقیم دادن درباره ی رفیقان بد، رابطه اش را با آنان قطع کنید.
نکات کلیدی و کاربردی برای والدین کنترل گر
- وقتی با فرزند نوجوان تان اختلاف دارید فوراً به این فکر نکنید که چه کسی راست می گوید و چه کسی اشتباه می کند. ببینید کاری که انجام می دهید به نفع رابطه شما و فرزندتان است یا به ضرر آن. برای حفظ رابطه تان و حتی بهبود بخشیدن به آن، گاهی اوقات باید تسلیم شوید.
- به مفهوم ساده، روشن و قابل فهمِ ناخشنودی، فکر کنید. برای خشنودتر شدن،رابطه خود با فرزند نوجوانتان را بهبود ببخشید.
- وقتی موفق شوید، شما و فرزندتان خشنود خواهید شد. احساس بهتری خواهید داشت. برای کنترل بهتر بچه ها بهتر است رفتار خود را عوض کنید و یاد بگیرید با آن ها کنار بیایید. هرچه رابطه شما با آنها محکم تر باشد، بیشتر طبق میل شما عمل خواهند کرد. انتخاب های بهتری کنید، حال بهتر و خشنودی از دسترستان دور نخواهد بود.
- وقتی فرزند نوجوان تان فهمید نظرات او برای شما اهمیت دارد، او نیز به نظرات شما اهمیت می دهد. هم چنین وقتی این را فهمید که شما بر افکار و عقایدتان اصرار زیاد از حد ندارید، احتمال دارد این طرز فکر را که شما همیشه اشتباه می کنید و او همیشه راست می گوید را کنار بگذارد؛ با این تفاوت که از این پس سعی می کند رابطه اش را با شما محکم و استوار نگه دارد.
چطور والدی کنترل گر نباشیم؟؟
- با ترس های خود مواجه شوید و با آن ها مقابله کنید؛ بسیاری از والدین در ارتباط با نوجوان دارای لکنت از بروز اتفاقات برای فرزندشان واهمه دارند اما ترس های خود را نگرانی های عادی تلقی می کنند اما باید دیر یا زود با ترس های خود رو به رو شوند و در جهت بهبود قدم بردارند.
- بپذیرید که اشتباه کردن خیلی هم بد نیست! همه انسان ها در طول زندگی مرتکب اشتباه می شوند و درس گرفتن از همین اشتباه ها هستند که باعث رشد و پیشرفت می شود؛ بنابراین بپذیرید که فرزندتان باید تجربه کند تا درس های زندگی را خودش یاد بگیرد.
- این واقعیت را بپذیرید که کنترل گری به فرزندتان آسیب می زند. برخی والدین مصمم هستند که کنترل گری می تواند زندگی فرزندشان را امن تر کند اما این طرز تفکر آسیب زننده است.
- برای خودتان بیشتر وقت بگذارید. تمام زندگی والدین، در فرزندان آن ها خلاصه نمی شود و والدین باید به فکر خوشحالی و تفریح خود نیز باشند و زمان هایی را به دور از فرزندان بگذرانند.
چرا نباید پدر و مادر سختگیری باشیم ؟
اگر سختگیری تبدیل به عادت تربیتی شما بشود می تواند شما و فرزندتان را وارد چالش پایان ناپذیری کند که به نفع هیچ کدامتان نیست.
اولین نتیجه سخت گیری، ایجاد حس ناامنی در کودک است؛
کودکی که شما را پناه خود می داند ، با سختگیری شما کم کم احساس خشم نسبت به شما پیدا می کند.
و این خشم:
– یا به صورت “فعال” ( یعنی تخریبگری، لجبازی، سرکشی و دعوا و درگیری ) بروز می کند.
– یا به صورت “منفعل” ( مثل ترس، پنهان کاری، کاهش اعتماد به نفس، احساس ناتوانی و سرخوردگی )
باید قوانین درجه یک، دو و سه تعیین کنید:
- قوانین درجه یک، ارزش های خانوادگی شما هستند که اصلا تغییر نمی کنند.
- قوانین درجه دو آنهایی هستند که بسته به شرایط و سن فرزندان می توانند عوض شوند.
- و قوانین درجه سه، آنهایی که بیشتر جنبه “پیشنهاد” دارند و “نظر بچه ها هم در اجرای آنها دخیل است”.
– سعی کنید قوانین خانه خود را در این سه دسته جای دهید.
– هر چه قوانین دسته اول بیشتر باشند یعنی شما سختگیر ترید.
– بهترین حالت قوانین درجه دو است.
تکنیک های ارتباط موثر با نوجوانان
- دستوری حرف نزنید :
– سعی کنید مکالمه بین شما و نوجوان کاملا دو طرفه باشد.
– دستوری حرف زدن و دیکته کردن یکسری دستورالعمل ها، آن هم با صدای بلند، سبب می شود که نوجوان واکنش نشان دهد و حداقل در ظاهر بی اعتنا باشد.
– لحن صدای خود را آرام کنید و سعی کنید نوجوان را در بحث شرکت دهید.
– به نحوی برخورد کنید که نوجوان، شما را در مقابل خود نبیند و کاملا حس کند که در کنار او ایستاده اید.
– با نوجوانان با احترام برخورد کنید و آثار شگفت انگیز آن را مشاهده کنید.
پیشنهاد مطالعه : بازی هایی برای کنترل لکنت
- هنگام برقراری ارتباط با نوجوان دارای لکنت ، تمام نکات مثبت او را درنظر داشته باشید و مدام گوشزد کنید :
این کار سبب رشد اعتماد به نفس و عزت نفس نوجوانان شده و نسبت به انجام کارهای خوب تشویق می شوند.
- به نوجوان توهین نکنید :
توهین به طرف مقابل، در هر سنی باشد، سبب می شود که حرف های شما شنید نشود.
یادمان باشد شنونده هر شخصی باشد، هرگز حق توهین ندارید.
- نوجوان را با هم سن و سالانش مقایسه نکنید :
یادمان باشد رفتار و جایگاه امروز فرزند ما، نتیجه مستقیم تربیت و محیط خانوادگی است که ما برای او ترتیب داده ایم
مقایسه نوجوان با هم سن و سالانش سبب سرخوردگی می شود.
هر شخص دارای ویژگی ها و امتیازات مخصوص به خود است که باید با بازگو کردن و مهم جلوه دادن آن، زمینه پرورش و رشد را فراهم کرد.
- زمان مناسب برای صحبت کردن را پیدا کنید :
یادمان باشد هر زمانی برای صحبت کردن با نوجوان و گوشزد کردن نکات مهم مناسب نیست.
از قبل زمانی را با هماهنگی نوجوان درنظر بگیرید؛
حتی می توان نوجوان را به یک رستوران، کافی شاپ یا پارک دعوت کرد و “پس از ایجاد یک فضای مناسب”، شروع به صحبت کرد.
اصلاح متن توسط انجمن روانشناسی
ویرایش و تهیه کننده : لیلا اسماعیلی گفتاردرمانگر تخصصی لکنت ، روانشناس ( مدرسه لکنت ایران)