کمالگرایی در انسان پیامدهایی دارد اگر احساس می‌کنید کارهایی که انجام داده اید به اندازه کافی خوب نیستند و شما را هیچ وقت راضی نمی‌کنند، اگر فکر می‌کنید کارهایتان مثل دیگران پیش نمی رود، اگر انجام دادن کارها را با هدف انجام دقیق آنها به تعویق می اندازید و یا از انجام دادن آنها طفره می‌روید و همیشه به انتظار بهترین و بی نقص ترین ها هستید، متاسفانه باید به شما بگویم که در واقع ممکن است یک فرد کمال گرا باشید و به جای حرکت در مسیر موفقیت و پیشرفت در یک تله شخصیتی مهلک گیر افتاده اید.
کمال گرایی چیست
کمال گرایی یا بی نقص گرایی به افکار و رفتارهای مخربی گفته می‌شود که هدف آنها رسیدن به اهداف به شدت افراطی و غیرواقع بینانه و آرزوی کامل شدن است که احساس رضایت و آرامش را از فرد می‌گیرد و او را در معرض ناکامی ها و شکست ها قرار می دهد.
یک فرد کمال گرا نگرش ها و افکار غیرمنطقی دارد و در نتیجه اهداف و انتظارات غیرواقعی از زندگی دارد. او انتظار دارد در هر کاری کامل و بی نقص باشد و موفقیت را معادل عدم اشتباه و خطا می داند. از نظر یک کمال گرا کسی موفق و پیروز است که اشتباهی از او سر نزند. او فکر می کند یا باید در کاری موفق بود یا باید آن را اصلا انجام نداد.
کمال گرایی در درمان لکنت خودش را اینگونه نشان میدهد : (هر زمان که وقت کافی برای تمرین داشته باشم برای درمان اقدام میکنم. چون برای درمان اقدام کردم پس باید هرروز چندین ساعت تمرین کنم و اگر تمرین نکنم همان بهتر که درمان را رها کنم.) و اینگونه ممکن است درمان لکنت را سال ها به تعویق بیاندازند.
کمال گرایی منفی
فرد کمال گرا قادر نیست خود را با همه عیب و نقص هایش بپذیرد و همیشه خود را بی ارزش، بی لیاقت و بی کفایت می داند و در نتیجه احساس عزت نفس و اعتماد بنفس در وی به وجود نمی آید.
فرد کمال گرا به دلیل اینکه همیشه دنبال انتقاد کردن و ارزش گذاری بر روی دیگران است، هیچ وقت ارتباط و تعامل خوبی با دیگران ندارد و اگر کسی نیز از او انتقاد کند، آن را نمی پذیرد. افراد کمال گرا همیشه در تصمیم گیری دچار تردید و دودلی می شوند تا از بین گزینه های موجود، بهترین گزینه را انتخاب کنند و همین مسئله باعث می شود همیشه کارهای خود را به تعویق بیاندازند تا بلکه بی نقص ترین ها بر سر راه آنها سبز شود.
فرد کمال گرا علاقه ای به انجام کار گروهی ندارد، چون از نظر او هیچ‌کس به اندازه او قادر به درست انجام دادن کار خود نیست. در نتیجه این افراد همیشه کارهای خود را یک تنه انجام می دهند و از دیگران کمک نمی خواهند و همیشه خسته و مضطرب هستند.
از نظر این افراد همیشه باید شماره یک بود و به دلیل همین انتظارات ناب‌جا همیشه احساس گناه، نارضایتی از خود، بدبینی، پایین بودن عزت نفس و اعتماد بنفس، فقدان انگیزه، بی تحرکی و افسردگی دارند و هیچ وقت احساس لذت، شادمانی، آرامش، آزادی و خوشی در زندگی نمی کنند.
ریشه کمالگرایی در انسان
اگر بخواهیم ریشه های این درخت کمال گرایی را در بیاوریم به موارد زیر بر می خوریم:
والدین قدرت طلب:
سبک والدگری قدرت‌مندانه باعث به وجود آمدن انتظارات نادرست از کودکان می شود. همین انتظارات ناب‌جا از کودکی باعث به وجود آمدن معیارهای سطح بالا در بزرگسالی می شود. چون ما در کودکی هر کاری کردیم به چشم پدر و مادرمان نیامده و آنها همیشه توقع بیشتری از ما داشته اند.
والدین کمال گرا:
والدینی که خودشان کمال گرا هستند، موفقیت‌های فرزندانشان را کوچک می‌شمارند و همیشه انتظار بهترین ها را از آنها دارند. این نوع والدین در کارهای خودشان نیز با دقت و وسواس بیش از حد عمل می کنند و همین حس را نیز به فرزند خود منتقل می کنند. این والدین تحمل ناروان صحبت کردن فرزندشان را نیز ندارند و با توصیه های غلط به فرزندشان فشار مضاعف وارد میکنند.
افکار غلط فردی:
مثل این باور اشتباه که همه افراد مهم زندگی من از جمله والدین، همسر، بچه ها و همکارانم باید مرا تایید کنند و دوستم بدارند.کمالگرایی در انسان میتواند احساس بدی از خود شما به خودتان بدهد.
انتظارات بیش از حد از خود داشتن:
مثل اینکه اگر من در همه زمینه ها (حتی گفتار روان ) موفق نباشم، فرد بی ارزشی هستم.
انواع کمالگرایی در انسان
تا به حال سه گونه کمال گرایی معرفی شده است:
کمال گرایی خودبینانه
این کمال گراها از شکست خوردن می ترسند و همیشه انتظار بهترین ها را می‌کشند.در تصمیم گیری دودل هستند و همیشه کارهای خود را تا رسیدن به نتیجه مطلوب به تعویق می اندازند.
کمال گرایی دیگرمدارانه
این نوع از کمال گراها نه تنها خودشان را اذیت می کنند، بلکه باعث آزار دیگران هم می شوند. معیارهای سطح بالا، توقعات بی‌جا و انتقاد کردن های بی پایان از دیگران، آنها را هر چه بیشتر از خانواده و محیط اجتماعی شان دور می کند. چون هیچ‌کس قادر نیست توقعات بی پایان آنها را جواب بدهد.
کمالگرایی جامعه مدار
خیلی وقتها توقعاتی که یک جامعه از افراد دارد، باعث به وجود آمدن کمال گرایی در آنها می شود. توقع اینکه همه باید در هر شرایطی به بهترین نحو عمل کنند و خطا و اشتباهی از کسی سر نزند، باعث به وجود آمدن معیارهای سطح بالا و انتظارات ناب‌جا می شود.
علائم کمالگرایی در انسان
- بیشتر وقتها درحال عیب جویی کردن از خودت، دیگران و شرایطی!
- همیشه عملکرد و دستاوردهای خودت و نزدیکانت رو در مقایسه با دیگران ناچیز میدونی!
- توی رفتار، گفتار و کارهات معیارهای بالایی داری تا یوقت ازت انتقاد نشه!
- از خودت و اطرافیانت انتظار داری کارهارو با کیفیت عالی و کوتاه ترین زمان انجام بدین!
- انقدر از شکست و ناکامی میترسی که سمت هیچ کاری نمیری!
- نمیتونی ببینی یکی ازت بهتر باشه و سخت کوشی و تلاش زیادی داری!
- تا مطمئن نشی یه کاری رو میتونی به بهترین شکل ممکن انجام بدی سمتش نمیری!
- همیشه دوست داری توی تحصیل، شغل، درآمد و شرایط زندگی بهترین باشی!
- ترجیح میدی کارها رو خودت انجام بدی تا اینکه به کسی دیگه محولش کنی که یوقت باب میلت انجام نده!
اگه توی کودکی والدین سختگیری داشتین که همیشه ازتون انتظار داشتن در همه چیز بهترین باشین احتمال اینکه در بزرگسالی تبدیل به فردی کمال گرا شده باشین خیلی زیاده
آدمهای کمالگرا هیچوقت از خودشون و شرایط راضی نیستن
هرچقدر موفقیت کسب کنن باز انگار از بقیه عقب موندن
قسمت بد ماجرا اینه که همین افراد، همین سختگیری ها رو برای اطرافیان خودشون هم اعمال میکنن.
متاسفانه آدم کمالگرا هیچوقت از زندگی لذت نمیبره!
کمال گرایی رو در خودتون تشخیص بدین ( با انجام تست های تشخیصی مثل پرسشنامه ی کمال گرایی هیل و یا مراجعه به یک روانشناس متبحر) و برای درمانش اقدام کنین تا ببینین که چطور سایر مسائلی که دارین هم یکی یکی حل میشه. برای مشاهده لکنت زبان و درمان قطعی آن میتوانید مقالات مربوطه را هم مطالعه فرمایید.
کمال‌گراها، به‌طور اجباری و وقفه‌ناپذیر، برای رسیدن به اهداف دست نیافتنی، تلاش و تقلا میکنند و ارزش خود را با میزان بهره‌وری و دستاوردهای خود اندازه‌گیری میکنند. کسی که خودش را برای رسیدن به اهداف غیر واقعی، تحت فشار قرار میدهد، به ناچار خود را در معرضِ دامِ ناامیدی نیز قرار میدهد. وقتی کمال‌گراها در رسیدن به استانداردهای خود شکست می‌خورند، تمایل به انتقاد خشن از خود دارند. ویکی پدیا
مدرسه لکنت ایران (بزرگترین مرکز تخصصی گفتاردرمانی و درمان لکنت در ایران)
صفحه اینستاگرام مدرسه لکنت ایران (کلیک کنید)